Het grote afpellen is begonnen
Het was al een paar jaar bekend, de bemetseling van de watertoren van Rijstpellerij Hollandia, in de Zaanwand in Wormer, vertoonde grote scheuren en de hardstenen elementen dreigden met het metselwerk naar beneden te vallen. Op een foto van 9 december 2006 is duidelijk te zien dat er al stukken ontbreken aan de hardstenen rand die de toren aan de bovenzijde afsluit. Aan de westzijde van de toren was al een ondersteunende ijzeren balk aangebracht om de verdere aftakeling van het metselwerk te voorkomen. Kortom, de watertoren vormde een gevaar voor z'n omgeving.
|
|
Verbazen kon het dus niet dat de eigenaar van het complex, de Stichting Hollandia, maatregelen nam om ongelukken te voorkomen. In de tweede week van juni 2012 verschenen er steigers rondom de toren en werd het geheel ingepakt in blauw gaasdoek. Ook verscheen er een grote mobiele kraan waarmee de bakken met sloopmateriaal van de steigers werden afgetild.
|
| ||
|
|
In een persbericht laat Mart Pot van de Stichting Hollandia weten:
“De Stichting Hollandia heeft het complex in eigen beheer en met eigen financiële middelen gerestaureerd en herbestemd. Voor de restauratie van de toren is een financiële bijdrage gevraagd van de overheid. Vanaf 2009 zijn door de Stichting Hollandia vele pogingen gedaan subsidie te verkrijgen van monumentenzorg. Helaas is dit tot op heden niet gelukt.
”
Voor een ieder die begaan is met het lot van de industriële monumenten langs de Zaan, en met de Zaanwand in Wormer in het bijzonder, is dit een beschamende affaire. Ooit bekroonde een fraai zadeldak, bekleed met leisteen dit beeldbepalende onderdeel van de Zaanwand. Dit onderdeel werd echter al ruim zestig jaar geleden gesloopt. In het genoemde persbericht gaat de stichting er echter vanuit dat de watertoren ooit weer in zijn oorspronkelijke vorm zal worden gerestaureerd. Dan krijgt het complex weer de uitstraling zoals de ontwerpers J.P.F. van Rossem en W.J. Vuyk uit Amsterdam het in 1902 bedoeld hebben.
|
Streekhistoricus Jan Blokker deed n.a.v. de discussie over de betreurde sloop en de mogelijke herbouw van de oorspronkelijke bovenbouw van de toren nog een bijzondere ontdekking. Hij stelde vast dat het nu afgebroken gedeelte waarschijnlijk geen onderdeel uit maakte van de oorspronkelijke toren. Hij vergeleek daarvoor een foto uit het Gemeente Archief Zaanstad met de detail foto uit december 2006 en met de foto van de nieuwe situatie zoals die was na sloop van het bovengedeelte. Het lijkt er op dat in 1915 de toren, afgezien van het zadeldak, dezelfde hoogte had als nu, na de sloop van de bovenste lagen metselwerk.
|
|
|
Door: Cees Kingma - Juli 2012
Beeldmateriaal:
|
|