Koehandel rondom een Rijksmonument

Het ontbrekende naambord op pakhuis Java

De monumentencommissie van de gemeente Wormerland heeft aangedrongen op een oplossing voor een probleem dat eigenlijk helemaal geen probleem zou mogen zijn. Bovendien kwam deze oplossing tot stand na een ruilhandel tussen partijen waarbij de ene partij (projectontwikkelaar/vereniging van eigenaren) eigenlijk wel wist dat ze ongelijk hadden. Maar zakelijke motieven en handige juristen wisten dit ongelijk alsnog in het voordeel van de eigenaren te laten uitvallen.

In 2006 begon projectontwikkelaar WM Monumenten BV, na het verkrijgen van de benodigde bouw- en monumentenvergunningen op 16 december 2005, met de renovatie van het rijksmonument 'pakhuis JAVA' aan de Veerdijk in Wormer. Er werden “21 royale en luxe afgewerkte appartementen, die voldoen aan de eisen die u vandaag de dag aan een woning stelt” gecreëerd in het voormalige rijstpakhuis.

In september 2008 kreeg de monumentencommissie van de gemeente Wormerland een verzoek voor een wijziging op de afgegeven monumentenvergunning. In het advies aan het college van B&W stelde de commissie o.a.: “Er is een plan ontwikkeld waarvoor een bouwvergunning en monumentenvergunning is afgegeven. Later is een gewijzigd plan goedgekeurd met grotere gevelopeningen. Hiermee waren de maximale gevelopeningen bereikt. Tevens is zij akkoord met het aan te brengen dakterras met de terugliggende hekwerken.”

De projectontwikkelaar was echter buiten z'n boekje gegaan. De monumentencommissie constateerde o.a.: “Naar aanleiding van een controle bleek dat de privacyschermen een meter hoger zijn uitgevoerd dan waar vergunning voor was afgegeven. Naar aanleiding van een gesprek met wethouder Stuurman op 2 juli j.l. is er een aangepaste aanvraag om bouw- en monumentenvergunning (privacyschermen en plaatsen naambord conform oorspronkelijk) ingediend. College heeft op 26 augustus aangegeven deze legalisatie te willen laten onderzoeken. De commissie vindt dat haar suggestie goed is opgepakt en is positief over het plan. De bestaande kleur van de privacyschermen (conform kleur trappenhuis en lift) is akkoord.”

Het college van B&W stelde in 2008 voor de bestaande windschermen op de dakterrassen, waarvoor geen vergunning was afgegeven, te legaliseren indien de projectontwikkelaar c.q. de vereniging van eigenaren bereid waren om een replica van het originele naambord op pakhuis JAVA terug te plaatsen. Jan Blokker, voorzitter van het Historisch Genootschap Wormer, was echter van mening dat het plaatsen van het naambord op pakhuis Java volkomen los stond van de bouwvergunning voor de privacyschermen op het dak van het rijksmonument. Hij diende een zienswijze in waarin hij o.a. stelde: “Het spreekt haast vanzelf, dat het naambord weer op de plaats wordt gezet waar het altijd heeft gestaan. Het is als het ware een onlosmakelijk onderdeel van het gebouw. Het lijkt mij, dat daarvoor geen extra vergunning nodig is.”

Om onduidelijke reden stelde WM Monumenten BV een andere plaats voor om het naambord terug te plaatsen. De monumentencommissie kon daar natuurlijk niet mee akkoord gaan en weigerde de bouwvergunning voor de windschermen zodat die van de dakterrassen af moesten.

Eind 2009 rapporteerde het college van B&W “Een lopende handhavingszaak m.b.t. de privacyschermen boven het pand JAVA, Veerdijk 43 in Wormer. De ontwikkelaar heeft op 25 september 2009 aangegeven niet te kunnen voldoen aan de suggestie van de monumentencommissie dat vertaald was in de verleende bouwvergunning van 3 maart 2009. Op 9 december 2009 is door de gemeente zowel de Vereniging van Eigenaars Veerdijk 43 Wormer als de projectontwikkelaar Willemse Minderman (WM-monumenten) vooraan geschreven tot handhavend optreden tot het verwijderen van de privacyschermen. Op 15 december 2009 heeft het college hiervan kennis genomen. De verwachting is dat dit een slepende zaak zal worden.”

Medio 2010 blijkt echter dat de vereniging van eigenaars eieren voor z'n geld kiest. Kennelijk is de bewoner die bang was voor verliezen van het uitzicht vanaf z'n dakterras overtuigd van het gemeenschappelijk belang: of het bord terug of de privacyschermen in de huidige vorm van het dak. In ieder geval heeft pakhuis JAVA weer een replica van het naambord gekregen.

Iedereen die een monumentaal pand bewoond zou moeten weten dat er bijzondere kenmerken zijn die het gebouw een rijksmonument maken. Dan past het niet om, na veel juridische haarkloverij, vast te stellen dat er in de uiteindelijke monumenten beschrijving niets gezegd wordt over een uniek naambord. Het bord had wel een aparte vermelding toen het monument werd aangewezen als provinciaal monument. Die omschrijving is kennelijk weggevallen toen het pand werd gepromoveerd tot rijksmonument. Liefhebbers van de schoonheid van het industriële monument zullen nu moeten leven met privacyschermen die ver boven de borstwering uitkomen.