Ria Formosa  
 

Scheepswrak in een nationaal park

Histórias poderosas (visserslatijn) in Faro

 

Ria Formosa

In het oostelijk deel van de Algarve ligt tussen Faro en Tavira een 60 km lange gordel van eilanden en schiereilanden met daarachter een lagune. In 1987 werd het gebied uitgeroepen tot natuurpark. Het beslaat een oppervlak van ruim 18.000 ha en is van groot belang voor trekvogels. Het is dan ook een internationaal erkend ‘wetland’.
De lagune bestaat uit een labyrint van zoute moerassen, slikken, schorren, zoutpannen, zand eilandjes en kanalen. Een reeks zanderige eilanden en schiereilanden met lage duinen beschermt haar tegen de oceaan. Omdat het directe achterland op sommige plekken een stuk boven zeeniveau ligt, kunt u prachtig uitkijken over de lagune. Het is een oase van rust te midden van de toeristische centra.

In dit unieke natuurpark ligt, in de haven (!) van Faro, een scheepswrak.

  Faro Luso Tagus Faro Luso Tagus  
  Faro Luso Tagus Faro Luso Tagus  

Luso Tagus

De haven van Faro bestaat uit een vrachtpier met enkele kranen aan het einde van een lange weg door het prachtige natuurpark Ria Formosa. De vaargeul met een aanvaardbare diepte ligt ruim 500 m. vanaf een klein en verlaten industriegebied. De haven wekt niet de indruk een drukke haven te zijn. Volgens de formele informatie zijn alle faciliteiten zoals loodsdiensten en sleepboten beschikbaar. Er liggen inderdaad sleepboten, maar ze maken de indruk dat ze eigenlijk op de sloop liggen te wachten.

Er ligt één zeeschip in de haven. Maar die ligt er al jaren en zal niet varend de haven verlaten. De vissers die in grote getallen op het haventerrein aanwezig zijn overtreffen elkaar in sterke verhalen over dit schip; de ‘Luso Tagus’ met als thuishaven Gijón in Spanje. De meest betrouwbare lezing is dat het schip in 1994 aan de ketting is gelegd omdat het verdacht werd van betrokkenheid bij een smokkel operatie waarbij een partij tabak betrokken was. Het schip voer onder Panamese vlag en was waarschijnlijk op weg naar een haven in Spanje.

De eigenaar werd veroordeeld tot een boete om het schip terug te vorderen, maar hij heeft niets meer van zich laten horen en het schip werd verhaald van de loskade naar een plek waar het minder in de weg lag. Sloop was de enige optie. Een schroothandelaar bood een prijs maar kreeg ook de rekening voor het achterstallige havengeld. Toen was de deal niet interessant meer en haakte hij af. Alle waardevolle materialen, zoals de koperen leidingen en nog bruikbare elektromotoren, zijn inmiddels van het schip gesloopt. De schroot opbrengst kan nooit voldoende zijn om de sloper te betalen, het achterstallige havengeld te voldoen en het schroot af te voeren naar de dichtst bijzijnde ijzersmelter.

De tijd begint te dringen, volgens de vissers dreigt er een grote milieuramp voor een uitzonderlijk natuurgebied. Ze zijn erg bevreesd voor vervuilingen die nog uit het schip zullen lekken en die hun vis voorraad voor vele jaren zullen vergiftigen. De autoriteiten zijn nog pessimistischer. Naast de horizon vervuiling zijn milieudeskundigen van mening dat de schadelijke stoffen uit de verf en uit de roest van het schip zeer schadelijk zijn voor de kwaliteit van de schelpen. En de vissers maken mij duidelijk dat het weer de burgers zullen zijn die opdraaien voor de kosten van de schoonmaak.

  Luso Tagus  
  De Luso Tagus in de haven Lissabon. Het schip is in 1969 gebouwd bij Astilleros Del Atlantico in Santander voor de ‘Companhia Portuguesa de Navegação (Componave)’. Het schip voer onder de naam ‘Silmarin’ en was het laatste schip van de maatschappij voordat deze failliet ging.
De kerngetallen van het schip zijn: Gross Tonnage: 1056 tons, DWT: 1873 tons.
Bron: Ships, the Sea and its History as seen by Luís Miguel Correia
 
  Luso Tagus  
  Bij het oprijden van het haventerrein valt het wrak eigenlijk niet eens op tussen alle overige haven installaties. Zo uit de toom valt de Luso Tagus niet ... !
De sleepboot lijkt me in ieder geval niet klaar gemaakt voor vertrek.
 
  Faro Faro  
Text: Cees Kingma - februari 2010
Beeldmateriaal: Archief Cees Kingma
Valid HTML 4.01 Transitional