De westkust van Schotland heeft een grote landschappelijke schoonheid. Een van de mooiste plekken is Loch Ewe. Het is nu een verstilde inham van de zee waaraan de mooiste tuin van Schotland ligt; Inverewe Gardens. In de oorlog vertrokken hier de konvooien naar Rusland.

Steve Chadwick, een lokale berggids, heeft een korte geschiedenis geschreven van Loch Ewe tijdens de Tweede Wereldoorlog. Het slagschip Nelson liep hier op 4 december 1939 op een mijn die er op 27 oktober 1939 was gelegd door de Duitse onderzeeboot U-31. Er werd meteen besloten Loch Ewe te verdedigen met luchtafweer. Daarnaast werd besloten twee 6 inch kanons van het gezonken slagschip Iron Duke aan het begin van het loch te plaatsen.

In de loop van de oorlog kreeg Loch Ewe de functies van bunkerplaats voor de escortgroep van de North Western Approaches, dat Atlantische konvooien beschermde. Loch Ewe fungeerde als een tijdelijke ankerplaats voor koopvaardijschepen die wachtten op een konvooi. Het eerste konvooi voor Rusland dat van Loch Ewe vertrok, was PQ-11 op 6 februari 1942 en het laatste was JW-63 dat op 30 december 1944 vetrok. In totaal vertrokken er vanuit Loch Ewe 19 konvooien naar Rusland. Zij omvatten 481 koopvaardijschepen waarvan er 16 verloren gingen door aanvallen door Duitse vliegtuigen of U-boten.

In de herfst van 1941 deden Engelse geleerden op Gruinard eiland, in de buurt van Loch Ewe, een proef met een primitieve Antraxbom. Later werd nog eens een Antraxbom afgeworpen door een Wellington bommenwerper. Binnen enkele dagen was al het dierlijke leven op het eiland uitgestorven. Tot 1990 mocht niemand het eiland betreden wegens besmettingsgevaar.

Op de foto rechts ziet u het schitterend gerestaureerd jacht ‘Ilona of Kylesku’. De thuishaven van dit schip van 43 brt is Fleetwood. Het schip is in 1907 als ‘Manua Loa’ gebouwd bij Armour bros. in Fleetwood. In de Eerste Wereldoorlog werd het ingezet als mijnenveger. Daarna werd het weer plezierjacht en het kwam in 2001 in eigendom van de huidige eigenaar. Toen kreeg het de huidige naam. Het jacht ‘Ilona of Kylesku’, hier afgemeerd in Ullapool, is als stoomjacht gebouwd. In 1948 werd een dieselmotor ingebouwd. De stuurman vertelde dat het houtwerk elke zes weken wordt gelakt. Hij moest de naam van de eigenaar geheim houden.

In Loch Ewe is momenteel een bunkerstation voor NAVO oorlogsschepen.