De Waakzaamheid

De Waakzaamheid

Peter Roggeveen, Rob Hendriks, Piet Koopman, Erik Schaap, Henk Borstlap

Toon Hermans en Wim Sonneveld traden er op. Henny Huisman begon er zijn dj-carrière. Een nog piepjonge Candy Dulfer stond er op het podium. De Gigantjes, Herman Brood, Cuby and the Blizzards, Golden Earring en nog veel meer bands speelden de Koogse zaal plat. The Outsiders van frontman Wally Tax speelden zo knetterhard dat de stekker eruit ging. Optredens van De Dijk waren steevast in een mum van tijd uitverkocht.

De Waakzaamheid is een gebouw met een historie die klinkt als een klok. Het begon in 1626 met de houten herberg die in het begin van de 20e eeuw werd uitgebreid met de naastgelegen stenen panden met de gelagkamer en de grote feestzaal. Ontelbaar veel mensen kwamen er over de vloer. Keurige heren in hemdsmouwen verpoosden zich op de kolfbaan. De brandweerlieden vermaakten zich met legendarische schranspartijen. Toneel- en muziekclubs hielden er hun uitvoeringen. Leden van gymnastiekvereniging Simson vertoonden hun kunsten op het podium en Conny en Henri Wout hadden er hun dansschool met de befaamde soirees.

In de jaren na de Tweede Wereldoorlog groeide De Waakzaamheid uit tot een JazzTempel die internationale beroemdheden naar Koog aan de Zaan trok. Eind jaren vijftig rolde voorzichtig de rock and roll De Waakzaamheid binnen. In de jaren die volgden was het vrijwel wekelijks raak met optredens van nationaal bekende bands. Maar ook aan die periode kwam een einde. De bands maakten in de jaren tachtig plaats voor house en trendsettende themafeesten met vermaarde dj's als Eddy de Clercq, Eng-Bo-Kho, Marcello en Tiësto. Met een allerlaatste party op 21 juni 2008 kwam er een einde aan het feestgedruis. Het betekende echter niet het einde van De Waakzaamheid, want in maart 2011 werd een begin gemaakt met de algehele restauratie van de voormalige houten herberg die in juli 2012 werd voltooid en sinds september 2012 het onderkomen vormt van restaurant De Vijfde Smaak.

Voorwoord

Peter Roggeveen

De Waakzaamheid, een gebouw met een historie die klinkt als een klok. Het houten pand uit het begin van de 17e eeuw ademt de historie van eeuwen. Vele duizenden mensen kwamen in het voormalige logement over de vloer om te vergaderen, plannen te ontwikkelen, ideeën op te doen en natuurlijk om te eten, te drinken en te feesten. Een echt sociaal trefpunt in het dorp Koog aan de Zaan waar belangrijke kwesties werden besproken en de dagelijkse nieuwtjes werden uitgewisseld. Als de muren eens konden spreken. Die gedachte komt als vanzelf bij je op als je De Waakzaamheid binnenstapt.

Het idee om een boek te maken over De Waakzaamheid ontstond in 2011 naar aanleiding van de succesvolle inspanningen van stichting De Waakzaamheid om fondsen te verwerven om de restauratie mogelijk te maken. Dat De Waakzaamheid op 14 april 2010 naast de hoofdprijs van één miljoen euro greep tijdens de live uitzending van het SBS6-programma 'Het mooiste pand van Nederland' zorgde na het verwerken van de kater voor een hernieuwd elan en doorzettingsvermogen om de restauratie alsnog mogelijk te maken. De eigenzinnig trots van de Zaankanter liet zich niet kisten. Die volharding leidde op 19 maart 2011 tot de officiële start van de restauratie. Toen stond vast dat er een boek moest komen over de oude herberg. Er werd een groepje enthousiastelingen geformeerd die het boek handen en voeten zouden geven. Piet Koopman, gepokt en gemazeld in de wereld van de Zaanse jazz, nam het hoofdstuk over het bloeiende jazz-tijdperk van De Waakzaamheid voor zijn rekening, Erik Schaap schreef een hoofdstuk over De Waakzaamheid gedurende de Tweede Wereldoorlog en popkenner Rob Hendriks nam de rijke historie van de wilde jaren vanaf de jaren '60 voor zijn rekening. Dirk Boon en Jeroen Breeuwer doken in de archieven van het Gemeentearchief Zaanstad om te spitten naar informatie over de herberg waarna het ruwe materiaal door Peter Roggeveen werd uitgewerkt in afzonderlijke verhalen. De restauratie zelf werd door fotograaf Ad van den Berg stapsgewijs vastgelegd en is afzonderlijk in kleurenkaternen opgenomen in het boek.

Bijzonder is dat vier Zaanse vormgevers zich door hun verbondenheid met De Waakzaamheid graag bereid toonden één of meer hoofdstukken op hun eigen wijze vorm te geven. Rolf Kliffen, Jan Schoen, Riek Stadt en Mark van Westervoort zorgden daarmee voor een verrassende vormgeving die recht doet aan de vele gezichten van De Waakzaamheid.

UITVOERING BOEK:

Uitvoering/Formaat:Hardcover, 17,5 x 22 cm
Aantal pagina's:288
Auteurs:Peter Roggeveen, Rob Hendriks, Piet Koopman, Erik Schaap, Henk Borstlap
Eindredactie:Peter Roggeveen
Research:Dirk Boon, Jeroen Breeuwer, Peter Roggeveen
Omslag:Edwin Winkelaar
Tekeningen:Hinne Terpstra
Foto's restauratie kleur:Ad van den Berg
Vormgeving:Rolf Kliffen, Jan Schoen, Rick Stadt. Mark Westervoort
ISBN:978-90-78381-62-4
Uitgave:Stichting Uitgeverij Noord-Holland in samenwerking met
 Stichting De Waakzaamheid en de
 Historische Vereniging Koog-Zaandijk