Zaanse beeldenwijzer

Sculptuur in de openbare ruimte (1945-2000)

Door: Pier van Leeuwen / Anio Kan

Met de Zaanse molens in het verschiet tekent zich boven het slagenlandschap van de Kalverpolder een stalen structuur af. Het beeld 'Pasillo' van Anneke Schollaardt is één van de circa 100 sculpturen die de Zaanstreek rijk is.
De Zaanse Beeldenwijzer behandelt in chronologisch overzicht ruim 40 van de beelden die tussen 1945 en 2000 ontstonden. In verstilde foto's door Anjo Kan (1968) en associatieve dichtregels door Pier van Leeuwen (1958) wordt de lezer uitgenodigd tot een hernieuwde kennismaking met het inspirerende gemeentelijke kunstbezit.

Voorwoord

Judith Schouten-Burger - wethouder Cultuur in de gemeente Zaanstad

Kunst in de openbare ruimte is 'dagelijkse' gespreksstof. Kunst raakt veel mensen, misschien wel iedereen. Dat is goed. Immers, kunst kan de openbare ruimte verfraaien en betekenis geven. Daarom prikkelt het vaak - het is zo dichtbij. Bovendien omdat de openbare ruimte van iedereen is, kan en mag iedereen iets van die kunst zeggen, er iets van vinden. De toenemende belangstelling voor kunst in de ruimte is daarentegen ook niet altijd makkelijk, want kunst kan uitermate controversieel zijn. Neem bijvoorbeeld 'Victory' van Lucien den Arend (ook wel bekend als 'de Vleugels'); een kunstwerk dat het veld moest ruimen.

Deze 'Zaanse Beeldenwijzer' geeft een selectie uit het Zaanse beeldenbezit van na 1945. Ook de laatste jaren heeft Zaanstad weer verschillende nieuwe beelden geplaatst. Meestal gebeurde dat naar aanleiding van een grote gebeurtenis of de viering van een geboortedag. Denk maar aan de geboortedag van de schilder Saenredam in Assendelft of aan de opening van het buurtcentrum De Lorzie in Wormerveer, waar Ron van de Ven en het kunstenaarsduo Axel en Helena van der Kraan erin zijn geslaagd om in nauw overleg met de belanghebbenden en omwonenden een beeld te realiseren. Ook hebben beelden in samenspraak met de wijkorganisatie een nieuwe, betere plek gekregen, zoals 'De Ontplooiing' van Eugène van Lamsweerden in Poelenburg.

Kunst in de openbare ruimte krijgt in de nieuwe toekomstvisie op Zaanstad een duidelijke plek, zoals bijvoorbeeld bij de herstructurering van een oude stadswijk de Rosmolenbuurt. Meer algemeen is kunst in de wijken ook een thema dat zich kan verheugen in een groeiende belangstelling van wijkorganisaties en bewonersgroepen. Het zou natuurlijk fantastisch zijn als die belangstelling bijdraagt aan de leefbaarheid in onze stad.

UITVOERING BOEK: